ژاکارد
ژاکارد، يکي از مهم ترين و حساس ترين قسمت ماشين بافندگي فرش رويه به رويه محسوب ميشود و نام آن از مخترع فرانسوي «ژوسف ماريه ژاکارد» گرفته شده است.
او که يک صنعتگر ماهر در صنعت بافندگي پارچه بود، اين سيستم را اولين بار براي نقش دار کردن پارچه در قرن هجدهم ميلادي مورد استفاده قرار داد و بعدها با انجام اصلاحاتي روي انواع ماشين هاي بافندگي شامل پارچه تاري- پودي، مخمل، حوله اي، حلقوي و به ويژه ماشين هاي بافندگي فرش نصب شد که در ماشين هاي بافندگي لازم بود تا تغييراتي در مکانيزم و نحوه عملکرد ژاکارد اوليه صورت پذيرد.
عملکرد:
لازم به يادآوري است وظيفه اصلي ژاکارد ماشين فرش بافي انتخاب تک تک نخ هاي خاب رنگي در زمان مناسب حين بافت مي باشد که در طرح يا نقشه فرش ماشيني از کنار هم قرار گرفتن مقطع يا مغز نخهاي خاب رنگي همچون نقاط يک تصوير (يا پيکسل هاي يک مانيتور) ايجاد ميشود و مکانيزم ژاکارد باعث ميشود تا در هر نقطه از فرش يکي از رنگ ها در معرض بافت قرار گيرند.
بنابراين مي توان پي برد که کيفيت کار سيستم ژاکارد ماشين بافندگي فرش مستقيم بر کيفيت طرح و نقشه ايجاد شده بر روي فرش تأثير مي گذارد.
براي آن که يک نخ خاب در يک نقطه از فرش ماشيني رويه به رويه در معرض بافت قرار گيرد، بايد کمي به طور عمودي از جاي خود بلند شود. اين حرکت عمودي را مي توان به واسطه بالاکشيدن ميل ميلکي که نخ خاب از داخل آن عبور کرده است، ايجاد کرد. هر ميل ميلک نخ خاب، از طريق يک نخ هارنيش به سيستم ژاکارد متصل شده است.
ژاکارد بر اساس برنامه از پيش تعيين شده اي که توسط کارت هاي پانچ شده يا سيستم الکترونيکي برنامه ريزي شده است، هارنيش مربوط به يک رنگ خاص از نخ هاي خاب را به سمت بالا مي کشد.
نخ خاب از موقعيت خود کمي به سمت بالا کشيده شده، در سيکل بافت قرار مي گيرد. پس از بافت رفتن آن نخ خاب و کوبيدن دفتين، نخ خاب بايد به موقعيت اوليه خود يعني پايين برگردد.
براي حرکت نخ به سمت پايين، ژاکارد هارنيش مربوطه را آزاد کرده و نخ خاب رها مي شود. نخ در اثر نيروي وزن ميله هاي سنگين (وزنه ها) که به زير ميل ميلکها آويزان شده است، به پايين کشيده مي شود و در موقعيت پايه خود قرار مي گيرد.